بررسی نظری در شناخت طبقه متوسط

author

Abstract:

اساس مقاله حاضر بررسی نظری ساختار طبقه متوسط (با تأکید بر طبقه متوسط جدید)[1] در ایران است، و به لحاظ روش شناسی از نوع مطالعه تحلیلی می‌باشد که برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی استفاده شده است.چارچوب نظری انتخابی برای تحلیل طبقه، براساس نظریات ماکس وبر و آنتونی گیدنز می‌باشد. زیرا در نظریات این دو صاحبنظر از سه ملاک ثروت، منزلت و قدرت (موقعیت اقتصادی، اجتماعی در  کنار توانمندی و تخصص) برای تمییز دادن طبقات و اقشار اجتماعی استفاده شده است و از آنجایی که عمدتاً طبقه متوسط (جدید) را گروه بوروکرات‏ها تشکیل می‏دهند، هرچند بعضی از این افراد از لحاظ اقتصادی و درآمدی ضعیف هستند، ولی در مجموع، این افراد از نظر تحصیلات و تخصص در سطح بالایی می‏باشند و به همین جهت در طبقه متوسط قرار می‌گیرند. اما مفهوم طبقه متوسط جدید در ایران حاصل ارتباط با غرب است و مراحل صنعتی و بطئی را مانند جوامع غربی نگذرانده است، تا مفهوم طبقه متوسط بدان معنا که در غرب است، باشد. یعنی طبقه متوسط حاصل نوسازی و مدرنیزاسیون است که از جوامع غربی وارد کشور شده و این طبقه از جنبش مشروطه به این طرف رشد داشته است. در مجموع طبقه متوسط جدید با محوریت روشنفکری شکل گرفته است، چون گفتمان روشنفکران، گفتمان دموکراسی است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

باز کشف حوزه عمومی در حوزه نظری؛ با تاکید بر نقش طبقه متوسط جدید

جهانبخش خانجانی-محمدرضا مایلی برای فیلسوفان روشنگری ایده خرد با عمومیت و استدلال پیوند خورده بود. خرد ، عمومی است بدان معنی که هیچ اقتداری بهتر از استدلال را به رسمیت نمی شناسد و استفاده ازخرد عمومی باید روشنگری را به ارمغان آورد. حوزه عمومی به عنوان فضای گفتمانی شناخته می شود که در آن تمام قدرتها و حقایق در محکمه عقل گذاشته  می شود. بیشتر از هر فیلسوفی دیگری ؛کانت بر پیوند خرد و عمومیت تاکید د...

full text

فقر، نابرابری، طبقه متوسط در ایران

فقر و نابرابری خصوصاً نابرابری اقتصادی همواره از سوی صاحب‌نظران مسائل اجتماعی و اقتصادی بعنوان یکی از معضل‌های کلیدی کشور ایران مطرح گردیده است.  از آنجایی که مطالعات پیشین محققان داخلی از انسجام برخوردار نبودن و برای دوره‌های زمانی یکسان قضاوت‌های متفاوتی مشاهده می‌شد.  سعی شد در این مطالعه پس از مروری بر ادبیات فقر، نابرابری و عدالت به کمک آمارهای داخلی و بین‌المللی معتبر روند تغییرات فقر و نا...

full text

بازشناسی طبقه متوسط جهانی (با توجه به طبقه متوسط آسیایی) -طاهره قادری* سجاد کاوه**

در دهه های اخیر، با افزایش شمار خانوارهای طبقۀ متوسطِ مصرف گرا در کشورهای در حال توسعه، خاصه ناحیۀ آسیا و رشد بنگاه های آسیایی که عرضه کننده کالاهای مصرفی غیر ضروری و بازاری اند، مفهوم پر طمطراق "طبقۀ متوسط نوین آسیایی" به جای"طبقۀ متوسط جهانی" مورد توجه قرار گرفته و بدنۀ وسیعی از تحقیقات و ادبیات را به خود اختصاص داده است. مقالۀ حاضر، با روش مطالعۀ اسنادی کتابخانه ای، و بررسی جدیدترین پژوهش ها،...

full text

طبقه متوسط جدید در جوامع غربی و ایران

وضعیت، گسترش و موقعیت طبقه متوسط جدید در جوامع امروز، یکی از بحث برانگیزترین مباحث در محدوده قشربندی اجتماعی - اقتصادی است. البته طبقه متوسط جدید در جامعه شناسی کلاسیک سده نوزدهم و اوایل سده بیستم به دلیل دارا نبودد جایگاه ویژه ای در جامعه، چندان مورد عنایت و توجه نبود. ولی در تداوم سده بیستم و واقعیت یافتن گسترش کمی طبقه متوسط جدید، پذیرش، اهمیت و لزوم بررسی این طبقه وضوح بیشتری یافت. در این م...

full text

نقش طبقه متوسط جدید در مطالبات مردمسالارانه دوره پهلوى

موضوع این نوشتار نقش طبقه متوسط جدید در مطالبات مردمسالارانه دوره پهلوى است. مسأله پژوهش این است که طبقه متوسط جدید نقش محورى را در ظهور و رشد مطالبات مردمسالارانه از جمله در دوره مورد بحث دارد. در مقام اثبات این مسأله و تحلیل چگونگى اثرگذارى طبقه متوسط جدید (به عنوان متغیر مستقل) بر مطالبات مردمسالارانه در دوره پهلوى (به عنوان متغیر وابسته) از روش تحلیل کیفى و همچنین آمار مرتبط با تحولات جمعیت...

full text

نقش طبقه متوسط جدید در انقلاب 2011 مصر

اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی گسترده جمال عبدالناصر در مصر که در زمان انورسادات و مبارک نیز پیگیری شد، خصوصاً در زمینه بهداشت و درمان و توسعه آموزش همگانی، باعث افزایش جمعیت جوان و رشد قشر تحصیلکرده دانشگاهی و طبقه متوسط جدید در این کشور شد. از این رو پژوهش حاضر در پی پاسخ گویی به این سوال است که طبقه متوسط جدید چه نقشی در انقلاب 2011 مصر داشته است؟ فرض این پژوهش بر آن است که طبقه متوسط جدید ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 50

pages  63- 90

publication date 2010-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023